17 Nis 20192 dakikada okunur

Notre Drame (Bizim Dramımız)

Dünyaca ünlü, Paris'in simgelerinden, Victor Hugo'nun ölümsüz eserinin geçtiği Gotik mimarinin şaheseri Notre Dame (Bizim Hanımımız) katedrali iki gün önce (15 Nisan 2019) 6 saatten fazla süren yangın sonucu harap oldu. Önce Hugo'nun kitabında tanıştığım sonra 1939 yapımı Notre Dame'ın Kamburu filminde detaylarını gördüğüm katedrali 2012 yılında sevgililer günü dolayısıyla ziyaret ettiğimiz Paris'te kendi gözlerimle de görme fırsatını yakalamıştım.

1163 yılında yapımına başlanan katedralin inşaatının tamamlanması yaklaşık 200 yıl sürmüş ve özellikle Fransız Devrimi sırasında gördüğü hasarlardan dolayı defalarca restore edilmiş. Vatikan'ın "Hristiyanlığın Fransa'daki sembolü" diye tanımlanan Notre Dame, Paris Başpiskoposluğuna da ev sahipliği yapıyor. Unesco Dünya Mirası listesinde de doğal olarak bulunan yapı iki gün önceki yangında 93 metre yüksekliğindeki kulelerinden birinin ve çatısının yıkılmasıyla şu an bir harabeden farksız.

Ben bu yazıyı yazarken yangının çıkış nedeni halen belirsizdi. Zaten nedeni ne olursa olsun yanan aslında bir kültür, bir anı, bir sembol, bir kentin tarihi. Bazılarına göre sadece bir taş yığını olabilir ama o kadar basit değil. Şehirler yaşar. Sokaklarıyla, binalarıyla, meydanlarıyla, parklarıyla, pazar yerleriyle yaşar. Şehirler içinde dolaşan insanlarıyla yaşar. O şehrin sakinlerinin dışında ziyaretçileriyle de yaşar. Simgesel bir yapının önünde fotoğraf çektiren bir çift o binayı da hayatına sokup yanında götürür. Gördüklerini, yediklerini, yaşadıklarını dostlarına, çocuklarına anlatır şehri o şehrin dışında da yaşatır. Düşünün bir kez; yanıp kül olan Notre Dame her yıl yaklaşık 13 milyon ziyaretçi alıyormuş. Ayda bir milyondan, günde 35 binden fazla kişi bu muhteşem katedralin kapısından içeri girip o muazzam vitraylara, korkunç (!) heykellere bakarak belki de Kambur Quasimodo'yu ya da Çingene Esmeralda'yı hayal etmiştir. Terör örgütü DAEŞ'in, Irak'ta Asur medeniyetinden kalma Nimrud antik kentinin doğu kesimindeki Nabu Tapınağı'nı patlattığında kaybolan değerlerle yanan Notre Dame'da kaybolan değerler aynıdır. Kaybeden her zaman insanlıktır.